यंदा मान्सूनने (Monsoon) वेळेत केरळमध्ये हजेरी लावल्याने महाराष्ट्रातील (Maharashtra) शेतकऱ्यांच्या (Farmers) मनात आशेची पालवी फुटली होती. सगळ्यांना वाटलं होतं की आता लवकरच आपल्या राज्यातही पाऊस येईल आणि खरीप हंगामाच्या (Kharif season) कामांना सुरुवात करता येईल. पण आता हवामान (Weather) खात्याने दिलेला अंदाज शेतकऱ्यांची चिंता वाढवणारा आहे.
हवामान खात्यानुसार, मान्सूनचा प्रवास मध्येच थांबला आहे. त्यामुळे राज्यात किमान 10 जूनपर्यंत तरी जोरदार पावसाची (Rain) शक्यता नाही. याचा थेट परिणाम खरीप हंगामाच्या तयारीवर होणार आहे. अनेक शेतकऱ्यांनी शेतजमिनी तयार ठेवल्या आहेत, काहींनी तर पेरणीलाही (Sowing) सुरुवात केली आहे. पण आता वातावरण कोरडे असल्याने आणि तापमान (Temperature) वाढल्याने नुकसान (Loss) होण्याची शक्यता आहे.
विशेषतः विदर्भ, मराठवाडा आणि खानदेशात उष्णतेची लाट (Heatwave) येण्याची शक्यता आहे, जिथे तापमान 35 ते 40 अंश सेल्सियसपर्यंत जाईल. यामुळे कृषी विभागाने (Agriculture Department) शेतकऱ्यांना महत्त्वाचा इशारा दिला आहे.
कृषी विभागाने स्पष्ट सांगितले आहे की, पुरेसा पाऊस येईपर्यंत आणि हवामान स्थिर होईपर्यंत पेरणी (Sowing) किंवा कोणतीही लागवड करू नका. घाई केल्यास बी-बियाण्यांचे (Seeds) मोठे नुकसान होऊ शकते. तसेच, सोशल मीडियावर येणाऱ्या खोट्या हवामान अंदाजांवर विश्वास ठेवू नका, फक्त हवामान खात्याच्या अधिकृत अंदाजावरच लक्ष ठेवा.
कोकणातील (Konkan) मुंबई, ठाणे, पालघरमध्ये हलका पाऊस अपेक्षित आहे, तर रायगड, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्गमध्ये काही ठिकाणी जोरदार पाऊस येऊ शकतो. पण हा पाऊस फक्त किनारपट्टीच्या भागांमध्येच असेल, त्यामुळे उर्वरित महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांनी यावर अवलंबून राहू नये, असे कृषी विभागाने स्पष्ट केले आहे.
शेतकऱ्यांनो, आता तुम्हाला धीर धरावा लागणार आहे आणि विचारपूर्वक निर्णय घ्यावे लागतील. जमिनीतील ओलावा, पावसाचे प्रमाण आणि बी-बियाण्यांचे योग्य नियोजन करा. उष्णतेच्या लाटेपासून आपल्या पिकांचे संरक्षण करा. कृषी विभागाच्या सूचनांचे पालन करा आणि आपल्या स्थानिक कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधा. योग्य वेळी, योग्य पावसाची प्रतीक्षा आणि योग्य नियोजन हेच आता यशस्वी शेतीसाठी महत्त्वाचे आहे. हवामान अंदाज (Weather forecast) नियमित तपासा.